Του Δημήτρη Αργυρού
Ενδιαφέρον από κάθε άποψη είχε τόσο η ομιλία του Πέτρου Παπακωνσταντίνου στις Αναιρέσεις 2014, όσο και το κείμενο »πρωτοβουλία ανατροπής… όχι εκλογικής αναμονής». Το ενδιαφέρον συνίσταται στο γεγονός πως επιχειρούν να αντιμετωπίσουν τον κινηματισμό αλλά και την κοινοβουλευτική αναμονή του «ώριμου φρούτου» με πολιτικές αγωνιστικές πρωτοβουλίες.
Προτείνουν- αν και δεν το λένε ευθέως- ένα ενιαίο μέτωπο με αγωνιστικό αντικαπιταλιστικό, αντιΕΕ περιεχόμενο.
Με ποιους όμως αλήθεια μπορεί να γίνει αυτό το ενιαίο μέτωπο;
Με το ΚΚΕ της σταλινικής «αντικαπιταλιστικής» νεφελοκοκκυγίας;
Το ΣΥΡΙΖΑ των σοσιαλδημοκρατικών ευρωμονόδρομων ή την εντός του αριστερή αντιπολίτευση που τακτικά αυτή την στιγμή συντάσσεται πλήρως με την γραμμή Τσίπρα; Με τον εθνοκεντρικό αντιΕΕ λόγο των Αλαβάνου, Καζάκη, κτλ;
Ή τα εθνικοανεξαρτησιακά ΜΛ που έχουν κολλήσει στις ημερομηνίες του 1934, του 1956 και του 1976.
Μένουν μόνο τα τροτσκιστικά σχήματα του ΕΚΚ και της ΟΚΔΕ, που μπορεί να οικοδομηθεί αυτό το αγωνιστικό αντικαπιταλιστικό μέτωπο. Εκτός βέβαια και αν δημιουργηθούν γεγονότα που μπορούν να αλλάξουν άρδην την συνείδηση, μακάρι – μα δεν το βλέπω αυτή την στιγμή.
Αν πάλι οι συγκεκριμένες προτάσεις κινούνται στο πεδίο του μαζικού κινήματος ο κινηματισμός είναι μια δεδομένη κατάσταση, μια από τα ίδια δηλαδή όπως ζήσαμε ως τα τώρα. Άλλωστε αυτό που διακρίνει το κίνημα με τις αναγκαίες πολιτικές πρωτοβουλίες από τον κινηματισμό είναι η ύπαρξη ή μη μιας πρότασης εξουσίας.
Και σε αυτό το επίπεδο καλώς ή κακώς μόνο ο ΣΥΡΙΖΑ έχει πρόταση εξουσίας.
Μια πρόταση που διαφωνώ γιατί την θεωρώ κάθετα και οριζόντια ρεφορμιστική, μάλιστα παλαιάς κοπής ρεφορμιστική, που δεξιοσοσιαλδημοκρατίζει.
Φαίνεται πως η μετατροπή του ΣΥΡΙΖΑ από ένα ανοικτό δίκτυο της πλυθυντικότητας σε ένα ενιαίο κόμμα και η προσμονή της κυβερνητικής εξουσίας ισχυροποίησε τα σοσιαλδημοκρατικά χαρακτηριστικά του.
Πρόταση εξουσίας δεν έχει στο σήμερα ούτε το ΚΚΕ, η πρόταση της λαϊκής εξουσίας βρίσκεται σε ένα ακαθόριστο μέλλον όταν αποφασίσουν οι μάζες να ψηφίσουν το ΚΚΕ. Θα ήταν πρόταση εξουσίας αν έμπαινε στο σήμερα και αυτό επιτυγχάνεται με την οικοδόμηση και πολιτικών συμμαχιών, με τον αγώνα για την οικοδόμηση ηγεμονίας στην κοινωνία και στο μαζικό κίνημα. Τέλος με την προετοιμασία εξεγερσιακών-επαναστατικών καταστάσεων- όταν και όπου- οι συνθήκες υπάρχουν.
Και σίγουρα πρόταση εξουσίας δεν έχει η εξωκοινοβουλευτική αριστερά, η άκρα αριστερά, η αντικαπιταλιστική αριστερά, πρόταση εξουσίας δεν έχει η ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Και αυτό όχι γιατί έχει μικρό εκλογικό μέγεθος, για την επαναστατική αριστερά το εκλογικό μέγεθος ούτε πότε μέτρησε, ούτε πρόκειται να μετρήσει. Απεναντίας η απουσία μιας πρόταση εξουσίας μειώνει και την εκλογική εμβέλεια του χώρου.
ΑΠΟΥΣΙΑ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ
Θαρρώ πως η κύρια αιτία της απουσίας της πρότασης εξουσίας βρίσκεται στο γεγονός πως η πλειοψηφία του χώρου της αντικαπιταλιστικής αριστεράς είναι σχάσεις μιας ηττημένης αριστεράς, της ηττημένης σοβιετικής, μαοϊκής, τροτσκιστικής κτλ αριστεράς. Ακόμη και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, αυτή η ενωμένη αντικαπιταλιστική αριστερά δεν κατάφερε, να γίνει κάτι άλλο, κάτι ριζικά νέο.
Στην αρχή της δημιουργίας μόνο του ΣΥΡΙΖΑ έγιναν κάποιες νύξεις και απόπειρες, αλλά ο κυβερνητισμός, έβαλε τα πράγματα σε μια πιο κλασική σοσιαλδημοκρατική φόρμουλα.
Επανειλημμένως μίλησα και έγραψα για μια νέα ριζική κατάσταση που δημιουργεί την αναγκαιότητα για την οικοδόμηση μιας νέας, ολοκληρωτικά νέας, αριστεράς, όπως και τελευταία στο κείμενο μου ΑΝΤΑΡΣΥΑ: η απάντηση βρίσκεται στην αλλαγή παραδείγματος. Την αλλαγή του επιστημονικού παραδείγματος, όπως το θέτει ο Κουν στο ζήτημα των επιστημονικών επαναστάσεων, και αλλάζει άρδην τα επιστημονικά δεδομένα.
ΑΛΛΑΓΗ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΟΣ
Και εμείς χρειαζόμαστε μια αλλαγή παραδείγματος στο πεδίο της επιστήμης των πολιτικών και κοινωνικών επαναστάσεων. Που στην δική μου υπόθεση εργασίας συσχετίζεται με την οντογένεση του κομμουνιστή, του ελεύθερου συνεταιρισμένου παραγωγό, σε αντιστοιχία με την οντογένεση του αστού και όχι του καπιταλιστή. Μια οντογένεση που στηρίχτηκε επάνω στην επικράτηση, αλλά όχι ακόμη στην κυριαρχία του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής. Ο αστός ήταν το υποκείμενο που έκανε την επανάσταση για να πάρει την εξουσία από τα χέρια του φεουδάρχη. Στην συνέχεια η ολοκληρωτική επικράτηση του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής γέννησε τον καπιταλιστή που είναι η άρνηση του αστού.
Η οντογένεση του κομμουνιστή, η οντογένεση του ελεύθερου συνεταιρισμένου παραγωγού θα βασιστεί, θα στηριχτεί επάνω στις νέες κομμουνιστικές τάσεις που γεννιούνται στον ύστερο καπιταλισμό.
Η ομότιμη παραγωγή (http://argiros.net/?p=6481) είναι ένα μικρό, αλλά καθοριστικό πεδίο μιας οντογένεσης που έχει μέλλον μπροστά της και πολύμορφους, πολυεπίπεδους τρόπους εμφάνισης.
Ο Πέτρος Παπακωνσταντίνου στην ομιλία του μιλάει για τις αλλαγές στο καπιταλισμό που δεν τις αντιλαμβανόμαστε γιατί δεν είμαστε η Χεγκελιανή κουκουβάγια που έρχεται σούρουπο, όταν η ιστορία έχει ολοκληρώσει την πορεία της.
Μιλώντας μάλλον καντιανά για την αδυναμία μας ως δρώντα υποκείμενα να κατανοήσουμε το «πράγμα κάθε αυτό», τις εξελίξεις και τις αλλαγές που γίνονται. Στην πραγματικότητα η αδυναμία να είμαστε δρώντα υποκείμενα, όχι «κάθε αυτό» δρώντα υποκείμενα, αλλά «δια αυτό» δρώντα υποκείμενα είναι και η αιτία που αδυνατούμε να κατανοήσουμε στην καθολικότητα του το «πράγμα κάθε αυτό», να κατανοήσουμε τις εξελίξεις και τις αλλαγές που συντελούνται, αλλαγές και εξελίξεις που σε μεγάλο βαθμό παίζουμε καθοριστικό ρόλο, έστω και αν αυτό δεν το καταλαβαίνουμε.
Ο Πέτρος Παπακωνσταντίνου λοιπόν μιλάει για τις αλλαγές στον καπιταλισμό, για την μερική και σε κάποιες περιπτώσεις ολική- λέει ο υποφαινόμενος- καταστροφή της φιγούρας του εργάτη ως αγωνιστικού υποκείμενου.
Μια κατάσταση πραγμάτων που από την μια γεννοβολάει τον μοριακό φασισμό που είναι πιο επικίνδυνος από την Χρυσή Αυγή, και από την άλλη μεταβιβάζει την ενότητα αυτών των διαχωρισμένων εργατικών φιγούρων στο πεδίο της πολιτικής διαμεσολάβησης.
Θα συμφωνήσω στο 99% με τον Πέτρο Παπακωνσταντίνου σε ό,τι λέει, θα διαφωνήσω μάλλον στο τι εννοεί ή στο τι υπονοεί με την πολιτική διαμεσολάβηση.
Θα συμφωνήσω στην εξόχως διαλεκτική εικόνα της καταστροφής που γεννάει δημιουργία και στην εξίσου διαλεκτική αντίθεση της δημιουργίας που φέρνει μέσα της την τάση της καταστροφής.
Έτσι η μερική ή ολοκληρωτική καταστροφή της αγωνιστικής εργατικής φιγούρας μπορεί να γεννήσει τον ελεγχόμενο όχλο, την ρωμαϊκή πλέμπα, το φοβισμένο πλήθος, τον μοριακό φασίστα, μπορεί όμως να γεννήσει την εξεγερμένη μάζα, την επαναστατημένη μάζα του Κώστα Παπαϊωάννου, το συνειδητοποιημένο πλήθος του Σπινόζα και του Νέγκρι, τις μοριακότητες που γίνονται μοναδικότητες και μεταλλάσσονται σε κομμουνιστικές μοναδικότητες, σε κομμουνιστές, σε ελεύθερους συνεταιρισμένους παραγωγούς.
Μια πολιτική διαμεσολάβηση που θα μένει στην πολιτική ενοποίηση των εργαζόμενων, του λαού και της εργατικής τάξης, μάλλον απαντάει φοβικά και ηττημένα, στα ερωτήματα που βάζει το κεφαλαίο και ο καπιταλισμός. Απεναντίας η όποια πολιτική διαμεσολάβηση και η αντικαπιταλιστική πρόταση εξουσίας είναι αναγκαίο να μιλάει από την προοπτική της χειραφέτησης των μοριοτήτων, των μοναδικοτήτων. Στο όνομα μιας άμεσα κομμουνιστικής πρότασης εξουσίας, μιας άμεσης δημοκρατίας των ελευθέρων συνεταιρισμένων παραγωγών, των συμβουλίων των ελεύθερων συνεταιρισμένων παραγωγών.
%82
