Ο Αμάραντος και η Κόνιτσα θέλουν τα νερά τους

Πάμπολλα ερωτηματικά για τη σκοπιμότητα μεταφοράς νερού στα Γιάννενα- Ενημερωτική εκδήλωση στην Κόνιτσα από την παράταξη «Κόνιτσα-Ο τόπος που θέλω να ζω»

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Γιώργος Παπαχριστοδούλου, ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Αναστασία Τσιότσκα

Η μεταφορά πόσιμου νερού από τις πηγές Αμαράντου στο λεκανοπέδιο Ιωαννίνων δημιουργεί πάμπολλα ερωτηματικά για την πραγματική σκοπιμότητα του έργου, παρότι θα προκαλέσει περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις.

Αυτό τονίστηκε κατά τη διάρκεια της ανοιχτής ενημερωτικής εκδήλωσης την οποία πραγματοποίησε το απόγευμα της Παρασκευής, 1^η Αυγούστου, στην κεντρική πλατεία της Κόνιτσας, η δημοτική παράταξη «Κόνιτσα-Ο τόπος που θέλω να ζω».

Σκοπός της εκδήλωσης της παράταξης με επικεφαλής την Ελένη Παπαμιχαήλ ήταν – όπως τονίστηκε στην εισηγητική ομιλία του Μιχ. Μιχαλόπουλου- η πληρέστερη ενημέρωση των πολιτών ιδιαίτερα μετά την πρόσφατη απόφαση της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Ηπείρου η οποία γνωμοδότησε θετικά επί της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου «αγνοώντας επιδεικτικά την ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου το οποίο είπε ‘όχι’ στη μελέτη».

ΔΕΝ ΖΗΤΗΣΑΝ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΝΕΡΟΥ

Πρώτος πήρε το λόγο ο Μάκης Χατζηεφραιμίδης, περιφερειακός σύμβουλος Ηπείρου(με την παράταξη Αργύρη), πρώην δήμαρχος Κόνιτσας επισημαίνοντας την ανάγκη η τοπική κοινωνία να παλέψει με ενιαία θέση την υπόθεση της εκτροπής του ποταμού Αώου. Με την εκτροπή κι άλλης ποσότητας νερών από τον ποταμό θα αφαιρεθεί ένας σημαντικός αναπτυξιακός πόρος από την περιοχή, σημείωσε.

Όσον αφορά τον Αμάραντο ανέφερε ότι Δήμοι από τους οποίους προβλέπεται να διέλθει ο αγωγός (σήμερα Πωγωνίου, Ζίτσας) δεν ζήτησαν ποτέ τη μεταφορά νερού, διερωτώμενος για ποιον λόγο πληρώνεται από την Περιφέρεια Ηπείρου μία μελέτη ύψους 900 χιλ. ευρώ χωρίς να τεκμηριώνεται η ανάγκη μεταφοράς νερού.

Δεν έχει γίνει αναλογιστική μελέτη κόστους – οφέλους για έργο, ενώ τα 106 εκ. ευρώ που αναμένεται να κοστίσει αφαιρούνται από άλλα έργα που έχει ανάγκη η Ήπειρος – συνέχισε- σημειώνοντας ότι δεν εξετάστηκαν και τυχόν διακρατικά προβλήματα που θα προκύψουν. Σύμφωνα με τον κ. Χατζηεφραιμίδη εάν το έργο υλοποιηθεί, η τιμολογιακή πολιτική για την ύδρευση των Δήμων που προβλέπεται να υδροδοτηθούν θα καθορίζεται αποκλειστικά από το Δήμο Ιωαννιτών ο οποίος έχοντας την πλειοψηφία στο Σύνδεσμο Διαχείρισης, δεν θα λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες των κατοίκων της Κόνιτσας.

ΤΑ ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΡΚΟΥΝ

Τεχνικά στοιχεία για το έργο έδωσε ο Κώστας Σακκάς, πρόεδρος του Συλλόγου Προστασίας Περιβάλλοντος Ιωαννίνων.

Από τον Αμάραντο σχεδιάζεται να μεταφερθούν μέσα από αγωγό 79 χλμ. στην πόλη των Ιωαννίνων 10 εκ. κυβ. μέτρα νερού ετησίως για να καλυφθούν οι υδρευτικές ανάγκες του 2051 οι οποίες υπολογίζονται σε 17 εκ. κυβ. μέτρα νερού. Σήμερα το λεκανοπέδιο καταναλώνει  12 εκ. κυβ. μέτρα νερού με τα αποθέματα στην περιοχή της Κρύας να ανέρχονται σε 52 εκ. κυβ. μέτρα.

«Η όλη φασαρία γίνεται για πέντε εκ. κυβ. μέτρα νερού», ανέφερε προσθέτοντας ότι η πρόταση του παραρτήματος Ηπείρου του Τεχνικού Επιμελητηρίου είναι η διάνοιξη γεωτρήσεων σε περίπτωση που αυξηθούν οι υδρευτικές ανάγκες στο λεκανοπέδιο.

Η μελέτη μεταφοράς στηρίζεται σε αυθαίρετα συμπεράσματα και υποτιθέμενους κινδύνους, υπογράμμισε και χαρακτήρισε παράλογο το γεγονός ότι στη μελέτη δεν υπολογίζονται οι ανάγκες ύδρευσης της Κόνιτσας.  Ο κ. Σακκάς τόνισε ακόμη ότι  οι μελετητές υποστηρίζουν ως εναλλακτικό σενάριο τη μεταφορά νερού από τον Αώο παρά το γεγονός ότι σύμφωνα με το διαχειριστικό σχέδιο προστασίας της λίμνης Παμβώτιδας (2004) τυχόν μεταφορά νερού από άλλη υδρολογική λεκάνη θα προκαλέσει άγνωστες συνέπειες στα οικοσυστήματα.

Όπως είπε με βάση την ευρωπαϊκή νομοθεσία η μεταφορά νερού από μία υδρολογική λεκάνη σε μία άλλη επιτρέπεται μόνον όταν υπάρχει παντελής αδυναμία κάλυψης των αναγκών, κάτι το οποίο στην περίπτωση του λεκανοπεδίου δεν συμβαίνει.

ΤΟ ΝΕΡΟ ΘΥΣΙΑ ΣΤΟ ΒΩΜΟ ΤΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ

Κάνοντας αναφορά στην έννοια του υδρολογικού ιμπεριαλισμού (ληστεία  των υδάτινων πόρων με στόχο το κέρδος και την κυριαρχία) ο Γιάννης Παπαδημητρίου, περιφερειακός σύμβουλος Ηπείρου με την παράταξη του ΣΥΡΙΖΑ («ΑΥΡΙΟ για την Ήπειρο») επικαλέστηκε για την επάρκεια νερού στο λεκανοπέδιο Ιωαννίνων τη μελέτη Καρακίτσιου (2005) σύμφωνα με την οποία τα αποθέματα της υπολεκάνης Κρύας είναι σχεδόν διπλάσια της αντλούμενης ποσότητας για την κάλυψη των αναγκών ύδρευσης της πόλης των Ιωαννίνων. Παρόλα αυτά το πολιτικό σύστημα είναι πρόθυμο να σπαταλήσει χρήματα για τη μεταφορά νερού από τον Αμάραντο, σημείωσε κι επανέλαβε τη θέση ότι πρόκειται περί σκανδάλου αν λάβει κανείς υπόψη του τόσο το κόστος του έργου (106 εκ. ευρώ) όσο και της μελέτης (900 χιλ. ευρώ).

Όπως είπε υπάρχουν τρεις εικασίες για τον πραγματικό λόγο της προτεινόμενης μεταφοράς: να δοθεί ως προίκα το νερό στις ιδιωτικές εταιρείες εμφιάλωσης, να τροφοδοτήσει τα υδροβόρα γήπεδα γκολφ, να χρησιμοποιηθεί για την εκμετάλλευση των υδρογοναθράκων. Κοινό σημείο στα τρία σενάρια είναι η θυσία του νερού στο βωμό του κέρδους, σημείωσε.

Ο κ. Παπαδημητρίου ανέφερε ότι μπορούν να καλυφθούν οι υδρευτικές ανάγκες της Κόνιτσας με μικρότερες περιβαλλοντικές επιπτώσεις, ενώ τάχτηκε υπέρ της αξιοποίησης των νερών από την ίδια την τοπική κοινωνία.

Χαρακτήρισε ακόμη ιδεολόγημα τη θέση ότι το νερό του Αμαράντου πάει χαμένο στη θάλασσα καθώς ο ρόλος ενός ποταμού είναι ακριβώς αυτός, να διατηρεί τον φυσικό κύκλο του νερού. Έκανε ακόμη αναφορά στην ανάγκη σύνδεσης με τα περιβαλλοντικά κινήματα τα οποία αναπτύσσονται στη γειτονική Αλβανία ώστε να δοθεί ένα μήνυμα παμβαλκανικής συνεννόησης και αντίστασης στην ιδιωτικοποίηση των υδάτινων πόρων (σχετική συνάντηση θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο, 9 Αυγούστου στο κάμπινγκ ενάντια στην εκτροπή του Αώου, στη Βωβούσα) τονίζοντας παράλληλα ότι στην Ήπειρο προχωρούν τα βήματα συντονισμού μέσα από το Δίκτυο Περιβαλλοντικών Οργανώσεων το οποίο συστάθηκε πέρυσι.

Προειδοποίησε ακόμη για τις επιπτώσεις που θα έχει στα νερά και το οικοσύστημα της ευρύτερης περιοχής ο σχεδιασμός της ΔΕΗ (το 30% της οποίας ιδιωτικοποιείται με το πρόσφατο νομοσχέδιο) ο οποίος προβλέπει την κατασκευή τριών μεγάλων υδροηλεκτρικών φραγμάτων στο Ελεύθερο, την Αγ. Βαρβάρα Σαραντάπορου και την Πυρσόγιαννη.

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΑΩΟ

Ενημέρωση για την επιχειρούμενη εκτροπή του Αώου από τον Βωβούσα στα Γιάννενα έκανε το μέλος της Κίνησης Πολιτών Protect Aoos, Παύλος Κοντογιάννης ο οποίος ξεκίνησε σχολιάζοντας πρόσφατη δήλωση του περιφερειάρχη Ηπείρου περί ακραίων που αντιδρούν στη μεταφορά  νερού από τον Αώο διαφωνώντας τώρα και στη μεταφορά νερού από το Αμάραντο: κάποιοι φοβούνται από τις αντιδράσεις των πολιτών, σημείωσε.

Ο κ. Κοντογιάννης σημείωσε ότι δεύτερη εκτροπή των νερών του Αώου (ήδη λειτουργεί το φράγμα στις πηγές) θα επηρεάσει την οικολογική ισορροπία στον εθνικό δρυμό της Βάλια Κάλντα και σε όλο τον ρου του ποταμού (όπως αναφέρει ο Φορέας Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου Βίκου-Αώου). Οι ίδιοι οι φορείς που συνέστησαν άνθρωποι όπως ο βουλευτής Στ. Καλογιάννης ο οποίος προωθεί την εκτροπή, δηλώνουν ότι θα υπάρξουν περιβαλλοντικές επιπτώσεις, ανέφερε χαρακτηριστικά.

Με δεδομένη τη μικρή ποσότητα νερού του ποταμού στους θερινούς μήνες έθεσε το ερώτημα εάν όντως η ΔΕΗ αφήνει να ρέει η προβλεπόμενη ποσότητα από το υπάρχον φράγμα.

Στη θέση ότι τα νερά του Αώου χρειάζονται για τον εμπλουτισμό της Παμβώτιδας απάντησε ότι τα προβλήματα της λίμνης οφείλονται στην ελλιπή ανανέωση των υδάτων της και την έλλειψη οριοθέτησής της, γεγονός το οποίο σημαίνει πως χρειάζεται να αποκατασταθεί η επικοινωνία της με τις πηγές Μιτσικελίου και να σταματήσουν τα αυθαίρετα μπαζώματα και η καταπάτηση του αιγιαλού.

Όσον αφορά τη λειψυδρία επικαλέστηκε έγγραφο του Συνδέσμου Ύδρευσης Λεκανοπεδίου Ιωαννίνων (2013) σύμφωνα με το οποίο διαπιστώνονται μεγάλες διαρροές στο υπάρχον δίκτυο ύδρευσης.

Όσον για τη θέση ότι από την εκτροπή του Αώου θα προκύψει ενεργειακό όφελος ο κ. Κοντογιάννης σημείωσε ότι αυτό θα είναι μηδαμινό υπενθυμίζοντας ακόμη τα στοιχεία δείχνουν ότι από το 2004 έως το 2014 μειώθηκε η κατανάλωση ενέργειας.

Καταλήγοντας μίλησε για προσπάθεια μετατροπής του νερού από δημόσιο φυσικό αγαθό σε καταναλωτικό προϊόν, εξέλιξη την οποία οι πολίτες πρέπει να αποτρέψουν.

Χαιρετισμό στην εκδήλωση, η οποία πραγματοποιήθηκε στο θεατράκι της κεντρικής πλατείας, απηύθυνε ο απερχόμενος δήμαρχος Κόνιτσας, Παναγιώτης Γαργάλας εκφράζοντας την κατηγορηματική του αντίθεση στην εκτροπή του Αώου κι αφήνοντας εμμέσως πλην σαφώς ανοιχτό το ενδεχόμενο συμφωνίας με τη μεταφορά νερού από τον Αμάραντο.

ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ ΠΕΡΙ ΔΙΧΑΣΜΟΥ

Τη συζήτηση παρακολούθησαν δημότες της Κόνιτσας που αψήφησαν την προπαγάνδα περί διχασμού της τοπικής κοινωνίας όπως διαδίδουν ποικίλοι μηχανισμοί της περιφερειακής αρχής της Ηπείρου οι οποίοι επιχειρούν να καθησυχάσουν την τοπική κοινωνία πως δεν θα υπάρξει καμία επίπτωση από τη μεταφορά νερού και την εκτροπή του Αώου προσπαθώντας παράλληλα να υλοποιηθεί ο σχεδιασμός με κάθε μέσο και κυρίως χωρίς ενημέρωση των πολιτών.

ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΜΕ JAZZ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Τη βραδιά έκλεισε με τον καλύτερο τρόπο από τη μουσική ομάδα «Διπλούν» σε κομμάτια εμπνευσμένα από τη λαϊκή παράδοση και τη jazz ανθολογία.

Στο σαξόφωνο ο Βασίλης Σαλτίκης και στα ντραμς ο Γρηγόρης Μελάκης, σε αρμονικό διάλογο μεταξύ τους ταξίδεψαν το κοινό, με μελωδίες μακεδονίτικες, ηπειρώτικες ανάμικτες με jazz, ολοκληρώνοντας τη βραδιά με το κομμάτι «Κολόμπο», εμπνευσμένο από το ηφαίστειο της Σαντορίνης. Οι δύο μουσικοί συμμετέχουν και στο συγκρότημα ΠΥΡΟΣ ΑΙΘΗΡ.

*Η ενημέρωση για τον Αμάραντο συνεχίστηκε σήμερα, Σάββατο με οδοιπορικό στις πηγές και τα ιαματικά λουτρά.