Του Γιάννη Καραγιάννη*
Η ιστορική επιχείρηση Δωδώνη Α.Ε. θα περάσει εξ’ ολοκλήρου στα χέρια της Strategic Initiatives (S.I.), ύστερα από την ανακοίνωση
αύξησης μετοχικού κεφαλαίου που ανάγκασε τις Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρισμών να πουλήσουν τις μετοχές που κατέχουν (23,78%), μη δυνάμενες να ανταποκριθούν σε αυτή. Σύμφωνα με δημοσίευμα στο «Βήμα», μάλιστα, η S.I. θα προχωρήσει σε μετεγκατάσταση της βιομηχανίας και σε αξιοποίηση των οικοπέδων της.
Είναι πολλές οι ευθύνες -και όχι μόνο πολιτικές- που οδήγησαν στο ξεπούλημα της Δωδώνης. Θα ήθελα, όμως, να σταθώ στα μεγάλα
θύματα αυτής της ιστορίας που είναι οι ηπειρώτες κτηνοτρόφοι.
Οι 6.500 μικροί παραγωγοί -εισκομιστές γάλακτος της βιομηχανίας παραμένουν απλήρωτοι για μήνες, ενώ ήδη πολλοί κτηνοτρόφοι
εγκαταλείπουν το επάγγελμα με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε μια καθαρά κτηνοτροφική περιοχή, όπως είναι η Ήπειρος.
ΔΙΑΤΡΗΤΟ ΞΕΠΟΥΛΗΜΑ
Από την πρώτη στιγμή που έγινε γνωστή η πρόθεση της ΑΤΕ να πουλήσει τις μετοχές της Δωδώνης, ο ΣΥΡΙΖΑ στάθηκε στο πλευρό των κτηνοτρόφων, μίλησε για πολιτική λύση στο ζήτημα και κατέθεσε τη μόνη ρεαλιστική πρόταση εκείνη την εποχή, που ήταν η πώληση των μετοχών, στην ονομαστική αξία, στον κτηνοτροφικό συνεταιρισμό των εισκομιστών γάλακτος της βιομηχανίας.
Εάν γινόταν αυτό, οι Ενώσεις και οι κτηνοτρόφοι θα προχωρούσαν στη λειτουργία της επιχείρησης σε συνεταιριστική βάση.
Παρότι η πρόταση έγινε δεκτή από τους κτηνοτρόφους, τα σχέδια της κυβέρνησης, των Ενώσεων και των τοπικών παραγόντων ήταν διαφορετικά και έτσι η βιομηχανία ξεπουλήθηκε σε εξευτελιστική τιμή, μέσω διάτρητου διαγωνισμού του ΤΑΙΠΕΔ που χρήζει εισαγγελικής παρέμβασης.
Ένα άλλο θέμα που χρήζει δικαστικής διερεύνησης είναι η ύπαρξη ή όχι σύμβασης αγοροπωλησίας μεταξύ ΤΑΙΠΕΔ και νέων ιδιοκτητών.
Σε σχετική ερώτηση βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ προς τον υπουργό Οικονομικών, η απάντηση είναι ότι δεν μπορεί να δοθεί η σύμβαση γιατί υπάρχει «πρωτόκολλο εμπιστευτικότητας» μεταξύ των δύο μερών!
Αν υπάρχει τελικά σύμβαση θα πρέπει σε αυτή να αναγράφονται τουλάχιστον οι δυο βασικοί όροι του διαγωνισμού:
α) Η προστασίας ζώνης γάλακτος της περιοχής και β) Οι έγκαιρες πληρωμές των κτηνοτρόφων.
Οι όροι αυτοί έχουν καταπατηθεί. Είναι χρέος της αυριανής κυβέρνησης της Αριστεράς να διερευνήσει το ζήτημα αυτό και να αποκαλύψει πλήρως το μεγάλο έγκλημα που διαπράχτηκε στην Ήπειρο. Το ζητούμενο, όμως, είναι τι γίνεται από δω και πέρα.
ΤΙ ΠΡΟΕΧΕΙ
Η προσέγγιση στον προβληματισμό αυτό θα πρέπει να γίνει με απόλυτο ρεαλισμό, μακριά από μικροπολιτικές λογικές και σκοπιμότητες. Η μετά «Δωδώνη» εποχή είναι πλέον γεγονός και δεν μπορούμε να παίζουμε με το μέλλον των κτηνοτρόφων.
Εκείνο που προέχει σήμερα είναι η οργάνωση της παραγωγής σε συνεταιριστική βάση. Οι εισκομιστές γάλακτος της βιομηχανίας μαζί με άλλους κτηνοτρόφους από όλη την Ήπειρο να δημιουργήσουν έναν ισχυρό πρωτοβάθμιο συνεταιρισμό παραγωγών, τόσο για την εξασφάλιση οικονομιών κλίματος στην αγορά ζωοτροφών, όσο και για καλύτερη διαπραγματευτική δύναμη στο θέμα των τιμών.
Αυτό θα είναι μια καλή αρχή για μια νέα μεταποιητική προσπάθεια, που μπορεί ενδεχόμενα να ακολουθήσει στο πλαίσιο μιας νέας παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας και της περιοχής.
Θέλω να τονίσω στο σημείο αυτό ότι δεν ευθύνονται οι συνεργατικές ιδέες για την κατάρρευση των συνεταιρισμών, αλλά οι πολιτικές που εφαρμόστηκαν, κυρίως από το ΠΑΣΟΚ με τους αγροτοπατέρες, τους πολιτικούς του προϊσταμένους και τα πανίσχυρα golden boys που καταλήστεψαν και διέλυσαν την αγροτική και κτηνοτροφική παραγωγή στην Ελλάδα. Υπάρχουν ασφαλώς και οι φωτεινές εξαιρέσεις που θα πρέπει να γίνουν πρότυπα για τους αυριανούς συνεταιρισμούς στη χώρα μας.
Πάνω σ’ αυτό επεξεργαζόμαστε ένα νέο νομικό πλαίσιο για τους συνεταιρισμούς, που θα προστατεύει τη μικρή παραγωγή και θα καθιερώσει τα απαραίτητα συστήματα ελέγχων. Σε ό,τι αφορά τη ρύθμιση χρεών συνεταιριστικών οργανώσεων αυτή μπορεί να γίνει μόνο μετά από εξονυχιστικό έλεγχο με ορκωτούς, σε βάθος εικοσαετίας, με παράλληλη απόδοση τυχόν ευθυνών σε μέλη διοικήσεων.
ΤΑ ΕΠΙΔΙΚΑ
Ξαναγυρνώντας στην Ήπειρο, εκείνο που θα πρέπει να μας απασχολεί σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο είναι η συνέχιση της κτηνοτροφίας στην περιοχή και η παραγωγική της ανασυγκρότηση. Αυτά είναι τα δυο επίδικα σ’ αυτή την προσπάθεια.
Όταν μιλάμε για κτηνοτροφία στην Ήπειρο θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας κυρίως την προβατοτροφία με ντόπιες φυλές
(π.χ. μπούτσικο) και τα γίδια. Είναι πολύ σημαντικό να διατηρήσουμε τις ράτσες αυτές και να επαναφέρουμε σε φυσιολογική κατάσταση τον
παραδοσιακό κύκλο: χωράφι- ζωοτροφή- παραγωγή- μεταποίηση.
Το μεγαλύτερο, όμως, ζήτημα έχει να κάνει με τη χρηματοδότηση της ανασυγκρότησης.
Η περιφερειακή ανάπτυξη είναι άμεσα συνδεδεμένη με την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Είναι επιβεβλημένη, λοιπόν, η
δημιουργία τράπεζας ειδικού σκοπού για τον αγροτικό κόσμο, όπως και η στήριξη της Συνεταιριστικής Τράπεζας Ηπείρου που παίζει
σημαντικό ρόλο στην περιοχή.
Θεωρώ, τέλος, πολύ σημαντικό βήμα την αλλαγή νοοτροπίας σε όλα τα επίπεδα και το νέο αξιακό κοινωνικό πρότυπο που οφείλει η
Αριστερά να οικοδομήσει μέσα στην κοινωνία.
Ένα αξιακό πρότυπο αλληλεγγύης και ανθρωπιάς που θα αντικαταστήσει το «εγώ» με το συλλογικό «εμείς» και θα δώσει ώθηση στη συμμετοχή και τη συνέργεια. Οι επιχειρήσεις του χώρου της κοινωνικής οικονομίας δεν μπορεί να απουσιάζουν από την προσπάθεια αυτή.
*μέλος ΝΕ ΣΥΡΙΖΑ Ιωαννίνων. Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΕΠΟΧΗ (εδώ)