Της Τζέλας Αλιπράντη
Αναδημοσίευση από την ΕΠΟΧΗ.
-Το γυναικείο κίνημα πάντα επίκαιρο και αναγκαίο
«Η τύχη των ξενώνων για τις κακοποιημένες γυναίκες αγνοείται μετά τη λήξη του ΕΣΠΑ, καθώς όλη η μέριμνα στηρίχθηκε και χρηματοδοτήθηκε από εκεί και δεν υπάρχει κάποιο πλάνο για το πώς θα συνεχίσουν να λειτουργούν έπειτα» διατυπώνει τον προβληματισμό της στην «Εποχή» η κοινωνιολόγος – ερευνήτρια, Μαρία Λιάπη με αφορμή τη διεθνή μέρα για εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών, στις 25 Νοεμβρίου.
Πρόκειται για δομές που κρίνεται απαραίτητο να διατηρηθούν και να επεκταθούν, αφού βάσει στατιστικών δεδομένων, όσο περισσότερα κέντρα βοήθειας υπάρχουν τόσο αυξάνεται και το ποσοστό των θυμάτων, υπό τη λογική ότι τους είναι πιο εύκολο να καταγγείλουν τέτοια περιστατικά και να σπάσουν τον κύκλο της σιωπής που κυριαρχεί σε αυτό το ζήτημα. Ο πραγματικός αριθμός των θυμάτων έμφυλης βίας είναι σκοτεινός, όπως τονίζει η κοινωνιολόγος, παρόλα αυτά και αυτός που δίνεται από τις έρευνες παραμένει ένα τρομακτικό ποσοστό.
Πανευρωπαϊκή έρευνα που εκπονήθηκε από τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, τον Μάρτιο του 2014, καταγράφει πως μία στις τρεις γυναίκες της Ευρώπης έχει πέσει θύμα σωματικής ή και σεξουαλικής βίας, από την ηλικία των 15 και άνω. Αριθμητικά πρόκειται για 62 εκατομμύρια γυναίκες στην ΕΕ. Επίσης, το 55% των γυναικών της Ευρώπης έχουν βιώσει κάποια μορφή σεξουαλικής παρενόχλησης, με το 32% των θυμάτων να αναφέρουν πως ο αυτουργός ήταν προϊστάμενος, συνάδελφος ή πελάτης. Το 20% των νεαρών γυναικών (18-29 ετών) έχουν πέσει θύματα ηλεκτρονικής παρενόχλησης. Ενώ ίσως το πιο σοβαρό ποσοστό που θα πρέπει να εστιάσει η κοινωνία για την επίλυση του ζητήματος είναι πως το 67% των γυναικών δεν κατήγγειλε το πιο σοβαρό περιστατικό βίας από σύντροφο στην αστυνομία ή άλλη οργάνωση.
-Πιθανότητα επαναθυματοποίησης
«Ακόμα, όμως, και αν τα θύματα αποφασίσουν να καταγγείλουν το περιστατικό, πολλές φορές η αστυνομία δεν ξέρει πώς να διαχειριστεί αυτές τις υποθέσεις και ούτε είναι πάντα υπέρ των θυμάτων. Υπάρχουν περιπτώσεις που τους έχουν πει να γυρίσουν στο σπίτι τους, στον θύτη και απλά να μην τον προκαλούν», αναφέρεται στα λάθη και τις ελλείψεις της πολιτείας. «Τα συμβουλευτικά κέντρα της γενικής γραμματείας ισότητας κάνουν πολύ καλή δουλειά ως πρώτη βοήθεια, όμως, οι ξενώνες των δήμων είναι μικρής χωρητικότητας. Της Αθήνας για παράδειγμα είναι μόλις 30 κλινών. Υπάρχει επίσης πλαφόν ως προς το χρονικό διάστημα της υποστήριξης, ενώ τα θύματα έχουν ανάγκη από μακροχρόνια ψυχολογική βοήθεια, με αποτέλεσμα να υπάρχει μεγάλη πιθανότητα επαναθυματοποίησής τους. Μία κύρια έλλειψη, αποτελεί και ο δικαστικός παράγοντας. Μέχρι τώρα παρέχεται δωρεάν νομική συμβουλευτική, όχι όμως και δικαστική υποστήριξη, γεγονός που σημαίνει πως οι φτωχότερες γυναίκες και μετανάστριες δεν οδηγούν την υπόθεσή τους στην δικαιοσύνη».
-Ο σεξισμός του κράτους
«Υπάρχει και ένα καινούργιο φαινόμενο της έμφυλης βίας, που προέρχεται από το κράτος και έχει ξεκινήσει τα τελευταία τέσσερα χρόνια με το μνημόνιο και την οικονομική κρίση. Πρώτον, είδαμε να εξελίσσεται από το υπουργείο Υγείας ένα πραγματικά σύγχρονο κυνήγι μαγισσών, ενάντια σε οροθετικές γυναίκες τις οποίες διαπόμπευσε δημόσια. Ένα κυνήγι που είχε ως στόχο τον εκφοβισμό της κοινωνίας και την πειθάρχησή της και χρησιμοποίησε γι’ αυτό το λόγο τις γυναίκες. Το ίδιο συνέβη και στις Σκουριές, με αγριότατη επίθεση κατά των γυναικών που βρίσκονταν στην πρώτη γραμμή και με τις καθαρίστριες που πάλι προσπάθησαν να χρησιμοποιήσουν ως κοινωνικό παράδειγμα εκφοβισμού πιστεύοντας πως ήταν αδύναμες. Και είναι το ίδιο το κράτος που τις είχε καταστήσει αδύναμες αφού είχε απαξιώσει την εργασία τους» θέτει η Σόνια Μητραλιά, μέλος του φεμινιστικού κινήματος, το ζήτημα σε ευρύτερα πλαίσια που ευθύνονται για την αναπαραγωγή της βίας.
Τα σεξιστικά στερεότυπα αναπαράγονται μέσα στην κοινωνία από τους θεσμούς, σχολεία, ΜΜΕ και φαίνεται να κυριαρχούν ακόμα στο δημόσιο λόγο, με χαρακτηριστικό παράδειγμα, που δίνεται και από τις δύο συνομιλήτριες, το σεξιστικό λόγο που εκφέρεται συχνότατα μέσα στη Βουλή. «Ο σεξισμός χρησιμοποιείται πια ως όπλο για την καταστροφή του πολιτικού αντιπάλου, είτε αυτή είναι η κ. Κωνσταντοπούλου, είτε η κ. Ραχήλ» σύμφωνα με την Σόνια Μητραλιά. Ενώ η Μαρία Λιάπη τονίζει τη δηλητηρίαση του δημόσιο λόγου από τη Χρυσή Αυγή. Κατά αυτόν τον τρόπο φαίνεται να κατασκευάζονται συγκεκριμένα στερεότυπα για τη θηλυκότητα και την αρρενωπότητα διαμορφώνοντας ένα κοινωνικό πλαίσιο στο οποίο μπορεί να αναπτυχθεί η έμφυλη βία. Πέραν, λοιπόν, από την ενίσχυση των δομών για τις κακοποιημένες γυναίκες και την προαγωγή της οικονομικής ανεξαρτησίας των γυναικών, που παρουσιάζονται ως προσπάθειες επίλυσης του ζητήματος, πρέπει, όπως τονίζεται από την κοινωνιολόγο, να υπάρξει και πρόληψη, με την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας και την αλλαγή των αντιλήψεων γενικά για τη γυναίκα και τον άντρα.
«Παρατηρείται υπαναχώρηση πολλών κεκτημένων των γυναικών, από τη θέση τους στην αγορά εργασίας, που σημαίνει πως χάνεται η αυτονομία τους, μέχρι τα κοινωνικά τους δικαιώματα. Γι’ αυτό και όσο υπάρχουν σχέσεις κυριαρχίας και πατριαρχίας, ένα γυναικείο κίνημα θα είναι πάντα επίκαιρο και αναγκαίο. Ο φεμινισμός δεν αποτελεί απλά ιδέες, αλλά είναι ένα πρακτικό ζήτημα που αφορά τη διαμόρφωση των καθημερινών κοινωνικών σχέσεων των γυναικών» καταλήγει.
-Να κάνουμε ορατή την αόρατη βία
Η Ενωτική πρωτοβουλία γυναικείων και φεμινιστικών φορέων μας καλεί όλες και όλους, και φέτος, να κάνουμε ορατή την αόρατη βία κατά των γυναικών.
Στο κάλεσμά τους επισημαίνουν ότι «τη χρονιά που πέρασε είδαμε μια σειρά βίαιων επιθέσεων εναντίον γυναικών, σε διαφορετικά σημεία του πλανήτη, στη Νιγηρία με την απαγωγή των 270 εφήβων κοριτσιών από τον κοιτώνα του σχολείου τους, από τις οποίες κάποιες πουλήθηκαν σε στρατιώτες για νύφες ή για εργάτριες, τον απαγχονισμό της Ρεϊχανέ Τζαμπαρί στο Ιράν».
«Είδαμε επιπλέον την απροκάλυπτη ρατσιστική-σεξιστική σύλληψη των τριών Αφρικανών γυναικών καθώς έβγαιναν από πρόβες θεατρικής παράστασης. Διακρίνουμε συντηρητική στροφή της δικαιοσύνης τόσο με την υπόθεση των οροθετικών γυναικών όσο και με την υπόθεση της Αγγελικής Κουτσουμπού που παρ’ ολίγο να την σκοτώσει ο αστυνομικός Ποιμενίδης, το 2009 στη διάρκεια διαδήλωσης, αλλά καταδικάστηκε μόνο ένα χρόνο με αναστολή».
«Εμείς, οι γυναίκες, που είμαστε παρούσες σε όλους τους αγώνες κατά των πολιτικών των μνημονίων σε όλες τις εκδοχές τους, εμπνεόμαστε από το μακρόχρονο και αποφασιστικό αγώνα των 595 καθαριστριών του υπουργείου Οικονομικών, που εδώ και 15 μήνες βρίσκονται στο δρόμο και αντιστέκονται, παρά το ότι έχουν δεχθεί κάθε μορφής βία, εργασιακή με την απόλυσή τους και την καθημερινή βία της αστυνομίας, γιατί είναι εργαζόμενες, γιατί είναι γυναίκες και γιατί δίνουν παράδειγμα αγώνα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό».
* Στην Eνωτική Πρωτοβουλία συμμετέχουν οι ομάδες: Φεμινιστική Πρωτοβουλία για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών, Γυναικεία Ομάδα Αυτοάμυνας, Παγκόσμια Πορεία Γυναικών (ελληνικό δίκτυο), Ένωση Αφρικανών Γυναικών, Ομάδα Socartes, Λεσβιακή Ομάδα Αθήνας, Ελληνικό Δίκτυο Γυναικών Ευρώπης – Γραμμή «SOS δίπλα σου», Ζωντανή Βιβλιοθήκη – Human Library Greece, ΔΙΟΤΙΜΑ Κέντρο Γυναικείων Μελετών και Ερευνων, οι αγωνιζόμενες καθαρίστριες του υπουργείου Οικονομικών, Πράσινη Αλληλέγγυα Νεολαία, Οικογένειες Ουράνιο Τόξο, Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ. Τα γυναικεία τμήματα κομμάτων: Θεματική Ομάδα για τα ανθρώπινα δικαιώματα των Οικολόγων Πρασίνων, Ομάδα Γυναικών Πράσινοι-Αλληλεγγύη, Τμήμα Φεμινιστικής Πολιτικής/Φύλου ΣΥΡΙΖΑ.
Στηρίζουν: Ηλεκτρονική καθημερινή Φεμινιστική εφημερίδα «Το Μωβ» [tomov.gr], Πρωτοβουλία αλληλεγγύης στις διωκόμενες οροθετικές, ACT UP Δράσε
-Πρόγραμμα εκδηλώσεων 25ης Νοέμβρη
12 το μεσημέρι: συγκέντρωση στο κέντρο αγώνα των καθαριστριών (Καραγεώργη Σερβίας 10) και δρώμενα.
5.30μ.μ.: συγκέντρωση στα Προπύλαια με δρώμενα, ομιλίες, μουσικές. Στη συνέχεια πορεία προς το κέντρο αγώνα των καθαριστριών.
7μ.μ.: Προβολή ταινίας «Πουλιά στο βάλτο» της Αλίντας Δημητρίου, στο κέντρο αγώνα των καθαριστριών.
8 μ.μ.: Καλλιτεχνικά δρώμενα στο θέατρο «Εμπρός» (Ρήγα Παλαμήδου 2, Ψυρρή), από την ομάδα Socartes σε συνεργασία με ομάδες φεμινιστικές και τέχνης.
